“Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” của Nguyễn Quang Diệu, do Omega Plus và Nhà xuất bản Tổng hợp TP.HCM phát hành tháng 9/2023, là một tác phẩm lịch sử độc đáo, tái hiện sinh động hành trình Nam Kỳ từ thời Nguyễn Ánh đến cuộc Đại suy thoái 1929–1933. Với nguồn tư liệu phong phú và gần 150 tranh ảnh quý, cuốn sách không chỉ cung cấp kiến thức mà còn mang đến trải nghiệm trực quan, sống động cho người đọc.
Giới thiệu tác giả Nguyễn Quang Diệu
Nguyễn Quang Diệu, sinh năm 1983 tại Tam Kỳ, Quảng Nam, là một nhà nghiên cứu lịch sử và văn hóa có uy tín tại Việt Nam. Hiện anh giữ vai trò Trưởng ban Văn hóa – Lịch sử tại Omega Plus, một đơn vị xuất bản nổi tiếng với các ấn phẩm chất lượng cao về lịch sử và văn hóa. Với niềm đam mê nghiên cứu lịch sử Việt Nam, đặc biệt là vùng đất Nam Bộ, Nguyễn Quang Diệu đã dành nhiều năm sưu tầm và phân tích các tài liệu lịch sử, bao gồm sách báo tiếng Việt, tiếng Pháp và các tư liệu hình ảnh từ thời thuộc địa. Anh được biết đến với khả năng kết hợp nghiên cứu học thuật với cách kể chuyện gần gũi, giúp lịch sử trở nên sống động và dễ tiếp cận với độc giả phổ thông. “Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của anh, thể hiện sự cẩn trọng trong nghiên cứu và tâm huyết trong việc truyền tải giá trị lịch sử đến công chúng.
Nội dung sách “Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ”
“Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” là một công trình biên soạn công phu, tái hiện sinh động dòng chảy lịch sử, con người và văn hóa vùng đất Nam Kỳ – miền Nam Việt Nam, đặc biệt là Sài Gòn – từ thế kỷ 18 đến đầu thế kỷ 20. Cuốn sách mở đầu từ thời Nguyễn Ánh (sau này là vua Gia Long) lánh nạn ở Gia Định trước sự truy đuổi của quân Tây Sơn, rồi lần lượt đi qua các giai đoạn quan trọng như thời Minh Mạng, thời Lê Văn Duyệt trấn thủ Gia Định, cho đến khi thực dân Pháp xâm lược, thiết lập chế độ thuộc địa, và những biến động xã hội, kinh tế dưới ảnh hưởng cuộc Đại suy thoái 1929–1933. Không chỉ thuật lại các biến cố lớn, tác phẩm còn khắc họa đậm nét đời sống văn hóa, tinh thần kiên cường của người dân Nam Kỳ qua từng thời kỳ.
Nội dung sách được sắp xếp theo các giai đoạn lịch sử rõ ràng, giúp độc giả dễ dàng theo dõi sự vận động của thời cuộc. Tác giả Nguyễn Quang Diệu – sinh năm 1983 tại Tam Kỳ, Quảng Nam, hiện là Trưởng ban Văn hóa – Lịch sử của Omega Plus – đã khai thác nguồn sử liệu phong phú từ các tài liệu tiếng Pháp, báo chí cổ và ghi chép lịch sử để xây dựng nên tác phẩm. Một điểm nhấn đặc biệt là sự kết hợp hài hòa giữa phần chữ và gần 150 tranh, ảnh, bản đồ minh họa, bao gồm 24 trang ảnh màu và nhiều hình ảnh quý lần đầu tiên được công bố. Những tư liệu hình ảnh này, phần lớn từ góc nhìn phương Tây, gồm bản vẽ của các họa sĩ Pháp, bản đồ cổ và tranh minh họa báo chí, được chú thích kỹ lưỡng, cung cấp thông tin đầy đủ về người vẽ, thợ khắc, qua đó làm nổi bật giá trị nghệ thuật và lịch sử của từng hiện vật.
Câu chuyện lịch sử được kể lại bắt đầu từ hành trình Nguyễn Ánh gây dựng cơ nghiệp tại Gia Định, nơi ông nhận được sự trợ giúp của người Pháp và người dân địa phương trong nỗ lực thống nhất đất nước. Từ đó, tác giả đi sâu phân tích quyền lực địa phương thời Lê Văn Duyệt – một nhân vật có ảnh hưởng lớn – cùng những thách thức mà triều đình Minh Mạng gặp phải khi tìm cách kiểm soát vùng đất này. Sang giai đoạn thực dân xâm lược, sách thuật lại chi tiết các sự kiện then chốt như cuộc tấn công Gia Định năm 1859, đại đồn Chí Hòa, và quá trình sáu tỉnh Nam Kỳ lần lượt rơi vào tay Pháp qua các hòa ước Nhâm Tuất (1862) và Giáp Tuất (1874). Tác phẩm cũng chỉ ra sự thụ động của triều đình Huế trước hiểm họa ngoại xâm, dẫn đến việc Nam Kỳ trở thành thuộc địa. Phần kết sách khắc họa hình ảnh Sài Gòn trong cơn khủng hoảng kinh tế toàn cầu 1929–1933, khi người dân dù gian nan vẫn giữ vững tinh thần hào sảng, sẻ chia trong những hoạt động từ thiện.
Không dừng lại ở các sự kiện chính trị, quân sự, “Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” còn mở rộng góc nhìn tới đời sống xã hội và văn hóa: từ sự hình thành báo chí Sài Gòn cuối thập niên 1910 như một công cụ phản biện thực dân, đến những biến chuyển trong nếp sống đô thị và nông thôn. Xuyên suốt cuốn sách, tác giả nhấn mạnh tinh thần bền bỉ, bất khuất của người dân Sài Gòn, những con người luôn biết cách vượt qua thử thách để hướng tới “trạng thái bình thường mới”.
Với cách tiếp cận giàu cảm xúc và đầy tính nghiên cứu, tác phẩm không chỉ là một tài liệu lịch sử quý giá mà còn là bức tranh tổng hòa, kết nối quá khứ với hiện tại, giúp độc giả soi chiếu và tìm thấy những ý nghĩa sâu xa cho chính cuộc đời mình.
Một bức tranh sống động và đa chiều
“Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” là tác phẩm trình bày lịch sử Nam Kỳ một cách bài bản, lớp lang, với giọng văn mềm mại nhưng vẫn đảm bảo sự chính xác và trích dẫn đầy đủ. Tác giả đã khéo léo kết hợp giữa nghiên cứu sử liệu nghiêm túc với phong cách kể chuyện gần gũi, giúp độc giả phổ thông dễ dàng tiếp cận những sự kiện phức tạp mà không hề cảm thấy khô khan.
Không chỉ đơn thuần liệt kê các sự kiện, tác phẩm còn đi sâu phân tích bối cảnh lịch sử, nguyên nhân và hệ quả của từng giai đoạn. Ví dụ, Nguyễn Quang Diệu đã giải thích rất rõ sự bất lực của triều đình Huế trước các hòa ước bất bình đẳng, cũng như vai trò của Sài Gòn như một trung tâm kinh tế, văn hóa thu hút trí thức từ khắp nơi đổ về. Qua đó, lịch sử Nam Kỳ hiện lên như một dòng chảy sôi động, đầy biến động nhưng cũng giàu sức sống.
Gần 150 bức tranh, ảnh và bản đồ quý giá
Một trong những điểm nhấn đặc sắc nhất của cuốn sách là phần minh họa công phu với gần 150 tranh, ảnh và bản đồ, trong đó có nhiều tư liệu lần đầu tiên được công bố. Những hình ảnh này không chỉ làm sinh động thêm cho câu chuyện lịch sử mà còn mang đến góc nhìn độc đáo từ người phương Tây về Nam Kỳ xưa, từ kiến trúc, đời sống đến các sự kiện trọng đại.
Đặc biệt, tác giả chú thích rất chi tiết về nguồn gốc và tác giả của từng bức hình, thể hiện sự nghiêm túc và tâm huyết trong việc bảo tồn và tôn vinh giá trị nghệ thuật – lịch sử. Các bản vẽ về đại đồn Chí Hòa hay cảnh sinh hoạt ở Chợ Lớn không chỉ đơn thuần minh họa sự kiện, mà còn giúp người đọc hình dung được không gian sống động và con người trong bối cảnh thời đó.
Cuốn sách không chỉ tập trung khắc họa các nhân vật lịch sử nổi bật như Nguyễn Ánh, Lê Văn Duyệt mà còn chú ý tới vai trò của người dân thường trong việc định hình diện mạo lịch sử Nam Kỳ. Tinh thần hào sảng, sẻ chia của người Sài Gòn trong những thời kỳ khủng hoảng, sự đối kháng bền bỉ của làng báo đối với thực dân… tất cả đều được tái hiện sinh động, cho thấy một Nam Kỳ không chỉ chịu đựng mà còn biết phản kháng và thích nghi mạnh mẽ.
Hiểu rõ lịch sử để trân trọng hiện tại
“Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” không chỉ kể lại những sự kiện lịch sử một cách đơn thuần, mà còn phân tích sâu sắc bối cảnh, nguyên nhân và hệ quả của từng biến động. Qua việc làm sáng tỏ sự bất lực của triều đình Huế trước các hòa ước bất bình đẳng, hay vai trò của Sài Gòn như một trung tâm kinh tế – văn hóa sôi động, tác phẩm giúp độc giả nhận thức rõ rằng, những thành quả hôm nay được xây dựng trên nền tảng của biết bao gian truân và hy sinh.
Khi chiêm ngưỡng các bản đồ cũ, các bức vẽ sinh hoạt của Chợ Lớn hay đại đồn Chí Hòa, độc giả không chỉ thấy được diện mạo xưa cũ của Nam Kỳ, mà còn cảm nhận sâu sắc những thách thức và nỗ lực bền bỉ của người dân thời bấy giờ. Chính từ những hiểu biết đó, lòng biết ơn và trách nhiệm đối với hiện tại và tương lai được khơi dậy mạnh mẽ.
Tinh thần kiên cường và khả năng thích nghi
Lịch sử Nam Kỳ được Nguyễn Quang Diệu tái hiện như một hành trình dài của những con người không bao giờ khuất phục số phận. Dẫu phải đối mặt với chiến tranh, thực dân áp bức hay khủng hoảng kinh tế, người dân Sài Gòn vẫn giữ được tinh thần hào sảng, chia sẻ và kiên cường.
Từ những trang sách, hình ảnh làng báo Nam Kỳ đấu tranh bền bỉ, các cộng đồng người Sài Gòn tìm cách thích nghi với biến động, hay những phiên chợ nhộn nhịp bất chấp bất ổn thời cuộc, tất cả đều là những minh chứng sống động cho sức mạnh nội tại của cộng đồng. Đây chính là bài học quý giá cho xã hội hiện đại: giữa biến động và thách thức toàn cầu, khả năng giữ vững bản lĩnh và thích nghi linh hoạt vẫn là chìa khóa để tồn tại và phát triển.
Trân trọng vai trò của văn hóa và tri thức
Một trong những điểm sáng lớn của “Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” là cách tác giả tôn vinh vai trò của tri thức trong quá trình đấu tranh và phát triển xã hội. Không chỉ kể về những nhân vật lớn, cuốn sách còn phác họa sinh động đời sống báo chí, giáo dục và văn hóa đô thị Nam Kỳ – nơi mà mỗi tờ báo, mỗi trường học, mỗi tác phẩm văn nghệ đều là vũ khí tinh thần mạnh mẽ chống lại bất công và ngu dốt.
Bằng việc trình bày những nỗ lực của báo chí Sài Gòn trong việc khai dân trí, kêu gọi chống áp bức, cuốn sách ngầm gửi gắm một thông điệp rõ ràng: tri thức và văn hóa chính là sức mạnh mềm để xây dựng và bảo vệ một xã hội công bằng, tiến bộ. Đây cũng là lời nhắc nhở người đọc hôm nay, rằng mỗi cuốn sách, mỗi trang báo, mỗi hành động lan tỏa tri thức đều góp phần bền bỉ vào công cuộc đổi mới.
Kết nối quá khứ và hiện tại: Học từ lịch sử để định hướng tương lai
Không chỉ dừng lại ở việc tái hiện quá khứ, Nguyễn Quang Diệu còn tinh tế dẫn dắt độc giả nhận ra những mối liên hệ giữa câu chuyện lịch sử Nam Kỳ và cuộc sống hiện tại. Thông qua những câu chuyện về sự chủ động phản kháng của người dân trước các áp bức, hay sự năng động của Sài Gòn như một trung tâm thu hút trí thức, tác phẩm cho thấy rằng, giá trị của quá khứ luôn là hành trang quý giá cho hiện tại.
Đặc biệt với thế hệ trẻ, việc hiểu và trân trọng lịch sử không chỉ để tưởng nhớ mà còn để tìm thấy nguồn cảm hứng, định hình bản lĩnh, nhân cách cho chặng đường tương lai. Lịch sử Nam Kỳ – với những mất mát, những đấu tranh và những nỗ lực không ngừng – là minh chứng rằng dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, con người vẫn có thể vươn lên để xây dựng những giá trị bền vững.
Vì sao nên đọc cuốn sách này?
“Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” là một tác phẩm mà bất kỳ ai yêu mến lịch sử Việt Nam, đặc biệt là lịch sử vùng đất phương Nam, đều nên tìm đọc. Trước hết, cuốn sách cung cấp một bức tranh lịch sử toàn diện, từ thời kỳ Nguyễn Ánh đến thời kỳ thuộc địa, với cách trình bày lớp lang, bài bản. Người đọc không chỉ nắm bắt được diễn biến sự kiện mà còn hiểu sâu sắc hơn về bối cảnh, nguyên nhân và hệ quả của từng giai đoạn lịch sử Nam Kỳ. Đây là một tài liệu quý giá không chỉ cho học sinh, sinh viên mà còn cho những ai yêu thích và nghiên cứu lịch sử Việt Nam một cách nghiêm túc.
Không dừng lại ở phần nội dung chữ viết, cuốn sách còn mang đến cho độc giả trải nghiệm trực quan sống động thông qua gần 150 tranh ảnh và bản đồ lịch sử, trong đó có nhiều tư liệu lần đầu được công bố. Những hình ảnh như bản vẽ đại đồn Chí Hòa, sinh hoạt tại Chợ Lớn, hay kiến trúc Sài Gòn xưa dưới góc nhìn phương Tây, đã làm cho những câu chuyện lịch sử trở nên chân thực và sinh động hơn bao giờ hết. Đặc biệt, với độc giả trẻ hoặc những người ưa thích tiếp cận lịch sử bằng hình ảnh, đây thực sự là một nguồn cảm hứng đầy hấp dẫn.
Một điểm cộng lớn của “Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” chính là giọng văn mềm mại, dễ tiếp cận nhưng vẫn đảm bảo sự chuẩn xác về học thuật. Nguyễn Quang Diệu đã khéo léo kết hợp giữa ngôn ngữ giản dị và sự nghiên cứu công phu, khiến cuốn sách vừa thân thiện với độc giả phổ thông, vừa đủ chiều sâu cho những người nghiên cứu chuyên sâu. Sự mạch lạc trong cách kể chuyện, cùng việc trích dẫn nguồn tư liệu rõ ràng, làm tăng thêm độ tin cậy và giá trị tham khảo cho tác phẩm.
Đọc “Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ”, người đọc còn được khơi dậy lòng tự hào sâu sắc về bản sắc văn hóa dân tộc. Qua từng câu chuyện về sự kiên cường, hào sảng, và tinh thần sẻ chia của người Nam Kỳ, cuốn sách nhắc nhớ rằng lịch sử không chỉ là những mất mát và hy sinh, mà còn là hành trình của sự sáng tạo và thích nghi không ngừng. Bản lĩnh ấy không chỉ là di sản của quá khứ mà còn là nguồn động lực để mỗi người hôm nay tự tin bước tiếp trên con đường phía trước.
Đặc biệt, cuốn sách không đơn thuần kể lại những gì đã qua, mà còn khéo léo kết nối với những giá trị hiện đại. Tinh thần vượt khó, khả năng thích nghi, sự sẻ chia trong khủng hoảng mà tác phẩm làm nổi bật, chính là những phẩm chất vẫn cần thiết cho mỗi người trong xã hội hôm nay. Qua đó, độc giả không chỉ học hỏi từ lịch sử, mà còn tìm thấy sự đồng cảm và bài học cho chính cuộc sống hiện tại.
Cuối cùng, “Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” còn có giá trị học thuật và nghệ thuật đáng ghi nhận. Sự cẩn trọng trong trích dẫn sử liệu, chú thích chi tiết về nguồn gốc tranh ảnh, và sự trân trọng đối với giá trị lịch sử nghệ thuật Việt Nam, cho thấy tâm huyết nghiêm túc của tác giả. Các tư liệu minh họa được chọn lọc kỹ lưỡng không chỉ giúp truyền tải kiến thức mà còn tôn vinh vẻ đẹp thị giác, mang đến một trải nghiệm trọn vẹn cho người đọc ở cả hai phương diện: tri thức và cảm xúc.
Mua cuốn sách “Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” ở đâu?
Bạn có thể dễ dàng tìm mua cuốn sách “Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” của tác giả Nguyễn Quang Diệu với giá tốt cùng nhiều ưu đãi hấp dẫn trên web/app Fahasa.com hoặc hệ thống Fahasa trên toàn quốc.
Lời kết
“Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ” không chỉ là một tác phẩm lịch sử đồ sộ, mà còn là hành trình cảm xúc kết nối quá khứ với hiện tại. Với cách trình bày sống động, giàu tư liệu và đầy tâm huyết, cuốn sách là lựa chọn lý tưởng cho những ai mong muốn hiểu sâu sắc hơn về mảnh đất phương Nam – nơi lưu giữ tinh thần kiên cường, hào sảng của người Việt qua bao biến động lịch sử.
Ghé blog Fahasa để xem thêm nhiều nội dung hấp dẫn khác!
